Demonstreren tijdens de Coronacrisis
De pandemie is helaas nog in volle gang. Hoe ga je daar mee om als je een grote demonstratie wil plannen? Maart is traditioneel een demonstratiemaand, en ook dit jaar staan er weer drie grote gepland. De Women’s March Nederland op 7 maart, het Klimaatalarm op 14 maart en de Samen tegen Racisme demonstratie op 21 maart. We spreken de organisatoren van deze demonstraties om ze te vragen naar de moeilijkheden, de voor- en nadelen van organiseren in een pandemie

Women’s March: 7 maart, Amsterdam
June Ten Have is een van de organisatoren van de Women’s March Nederland op 7 maart om 14.00 uur in het Nelson Mandelapark in de Bijlmer. Het aanmeldformulier is ondertussen gesloten, dus nog meedoen aan de statische demonstratie in het park is niet meer mogelijk.
June is deze week druk bezig met de laatste voorbereidingen. Maar ze klinkt nog erg opgewekt aan de telefoon. “Ja het is jammer dat we niet met duizenden mensen op de Dam kunnen staan dit jaar. Maar het alternatief is niets doen. We denken dat het nog steeds mogelijk is een demonstratie te organiseren die mensen kan inspireren. Ondanks alle beperkingen.”
“We werken goed samen met de gemeente en hebben een limiet opgelegd gekregen van 500 mensen. Jammer, maar de andere kant is ook: we zitten midden in een pandemie. We zijn blij dat we iets kunnen doen. We hebben veel werk gestoken in alles Coronaproof maken, door stippen te zetten om de anderhalve meter, en iedereen te vragen mondkapjes te dragen.
“We hebben veel moeite gestopt in compensatie. Door een livestream te hebben voor de mensen die niet kunnen komen, en online filmpjes met inspirerende sprekers wiens verhaal echt gehoord moet worden. En een online talkshow in Pakhuis de Zwijger. Ik denk dat we er nog steeds iets goeds van kunnen maken. Alles beter dan een jaar overslaan.”
Tip: niet alleen in Amsterdam wordt er een Women’s March georganiseerd, ook in Utrecht staat op 6 maart een demonstratie gepland.

Klimaatmars: 14 maart, op verschillende plekken
Philip Blok van Code Rood is als organizer al sinds september betrokken bij de Klimaatcrisis Coalitie die een nieuwe Klimaatmars had willen organiseren. Dat wordt nu een Klimaatalarm op 14 maart. Ook Philip heeft het superdruk.
“Het klimaatalarm organiseren was een rollercoaster, met telkens weer nieuwe uitdagingen. Niet fysiek kunnen vergaderen is een groot gemis. Er is zoveel dat je geregeld kunt krijgen in de pauze van een bijeenkomst. Ook lokale groepen lopen daar tegenaan. En zeker voor jongeren is het moeilijk nu te organiseren en mobiliseren. Die hebben het nog veel meer nodig om elkaar fysiek te zien. Je klasgenoten mobiliseren werkt beter als je elkaar weer op school tegenkomt. Maar eerlijk is eerlijk, dat geldt niet voor iedereen. Voor sommige mensen is het juist veel makkelijk geworden om mee te doen.”
“Waar we nu vooral tegen aanlopen zijn de beperkingen die gemeenten ons opleggen. We organiseren op 44 plekken demonstraties, en op elke plek is het wat anders. In Den Haag en Rotterdam mogen er 100, Amsterdam 500, Utrecht 200. Sommigen mogen wel muziek laten horen, anderen weer niet.”

“Tegelijkertijd zien we dat heel veel mensen mee willen doen. We zitten nu al op 9000 aanmeldingen, er kwamen er vandaag ruim 1000 bij. Dat gaat misschien betekenen dat veel mensen hun stem niet kunnen laten horen. We proberen daar op allerlei manieren nog wat aan te doen. Met lobby via onze bondgenoten, een ingezonden brief, en misschien zelfs een kort geding. We denken er zelfs aan om in sommige steden op meerdere plekken demonstraties te gaan organiseren.”
“We hebben goed nagedacht over hoe we dit Coronaproof gaan organiseren. Door als concept de BLM-protesten van afgelopen zomer te nemen en niet alleen in Amsterdam of Den Haag maar op heel veel plekken in het land iets te organiseren. Statische demonstraties op 1,5 meter afstand. Op die manier konden er 15.000 mensen veilig demonstreren in het Nelson Mandela Park in Amsterdam. En ook op de Dam ging het toen goed.”
“Voor ons staat veiligheid voorop. Dus helpen we lokale organisatoren met het maken van een veiligheidsplan, het opzetten van een sfeerbeheer team, EHBO en het overleg met gemeenten. Daarnaast werken we met een aanmeldsysteem zodat we goed kunnen zien hoeveel mensen we waar verwachten. Zo kunnen we ook communiceren met deelnemers als er te veel mensen naar een plek willen.”
“En tot slot bieden we een online actie aan voor de mensen die niet willen of kunnen komen, maar vanuit thuis mee willen doen. Wat blijft is dat grote aantallen mensen op straat bepalend is voor de aandacht die je krijgt, en dat is nu veel moeilijker geworden.”
“Het voordeel van de hele Coronasituatie is dat het ons gedwongen heeft om decentraal te organiseren. En dat schept ook mooie kansen. Het is voor heel veel mensen opeens veel makkelijk geworden om mee te organiseren. Van een boswachter in Tilburg, tot een straatorkest in Haarlem. En al die mensen en nieuwe bondgenoten versterken de klimaatbeweging. Op deze manier bouwen we een regionaal netwerk uit die we de komende jaren hard nodig gaan hebben. Want wie ook het nieuwe kabinet gaat vormen, nu al is duidelijk dat het niet genoeg gaat zijn om de klimaatcrisis te bestrijden. We gaan een sterke klimaatbeweging nodig hebben om de strijd aan te gaan en de eerlijke energietransitie af te dwingen. We zijn de acties na 14 maart al aan het plannen.”

Samen Tegen Racisme demonstratie: 21 maart, Amsterdam
Mo Achabar van Comité 21 maart zit nog midden in de onderhandelingen met de gemeente Amsterdam over de jaarlijkse anti-racisme demonstratie. En dat gaat niet gemakkelijk.
“De gemeente misbruikt de Coronacrisis om demonstreren lastig te maken. En dat terwijl extreemrechts elke zondag op het Museumplein zijn gang kan gaan. De verboden demonstraties daar worden telkens uren gedoogd voor er met zachte hand wordt opgetreden. Ik vraag me af wat er zou gebeuren als linkse activisten een demonstratie niet zouden melden en netjes op anderhalve meter en met mondkapjes op zouden demonstreren op het Museumplein.”
“Ook wij krijgen een limiet opgelegd van 500 deelnemers, maar ik weet nog niet of we dat gaan accepteren.”
“Wat we doen om het veilig te organiseren? De 21 Maart demonstratie wordt al jaren georganiseerd, en gaat altijd rustig en netjes. We roepen mensen op om niet met het OV en niet vanuit andere steden te komen. We gaan op 1,5 meter afstand staan en vragen mensen mondkapjes te dragen. En we organiseren een livestream voor de mensen die niet mee kunnen doen.”
“Voor deze demonstratie mobiliseren gaat gewoon door. We plakken posters en delen flyers uit, maar het geeft een dubbel gevoel. Wat als het straks niet door kan gaan?”
“We zitten op 21 maart vlak na de verkiezingen, met zoals het nu lijkt in de peilingen een monsterzege voor extreemrechtse partijen. Het is erg belangrijk juist dan een goed statement te geven. Dat niet iedereen in Nederland dit accepteert, en dat er verzet georganiseerd word. Mensen gaan boos en gedeprimeerd zijn na de verkiezingen. En juist daarom is het belangrijk als we met meer dan 500 mensen bij elkaar kunnen komen. Op een zichtbare plek in het centrum van de stad.”
Als je meer wil lezen over hoe je Coronaproof campagne kunt voeren, lees dan dit artikel.